Ondersteuning van de communicatie bij koppels omtrent seksualiteit en intimiteit na een prostaatkankerbehandeling

Abstract

Veel koppels ervaren communicatieproblemen met betrekking tot de seksuele en intieme gevolgen van een prostaatkankerbehandeling. Desondanks is er een gebrek aan literatuur die beschrijft hoe koppels hierin ondersteund kunnen worden en zijn er nog onvoldoende effectieve interventies die hierop inspelen. Dit onderzoek trachtte hier een antwoord op te bieden. We hanteerden een kwalitatief onderzoeksdesign. Zes semi-gestructureerde interviews vonden plaats, waarvan drie individuele interviews met patiënten en drie koppelinterviews met patiënten en hun partners. De deelnemende patiënten kregen de diagnose prostaatkanker en ondergingen hiervoor een behandeling. De data analyseerden we via thematische analyse met het programma Nvivo 12. Uit de resultaten bleek dat de prostaatkankerbehandeling de seksualiteit van patiënten en partners beinvloedt. Sommige koppels rapporteren communicatieproblemen, vooral op vlak van communicatiestrategieën. Verder bleek dat partners bij wie geen erectie en penetratie meer mogelijk is, elkaar alsnog seksueel kunnen bevredigen door hun seksuele relatie opnieuw vorm te geven met behulp van constructieve communicatie. Patiënten die destructieve communicatie vertonen, ervaren negatieve effecten van de seksuele gevolgen van een prostaatkankerbehandeling op hun zelfbeeld. Tot slot geven de meeste participanten aan dat er een taboe is in de communicatie over seksualiteit met anderen, zoals vrienden en lotgenoten, en verschilden de ondersteuningsnoden van patiënten en partners tussen koppels. We concluderen dat patiënten en hun partner verschillende relationele, intieme en seksuele noden kunnen ervaren die aandacht en ondersteuning op maat vereisen. Het taboe omtrent de seksuele gevolgen van een prostaatkankerbehandeling kan de ondersteuning van koppels bemoeilijken. Verder kan de communicatiestrategie de seksuele relatie na een prostaatkankerbehandeling beïnvloeden. Om die reden is het belangrijk om de communicatiestrategieën van het koppel in kaart te brengen en aan te pakken. Hierbij maken de meeste koppels geen onderscheid tussen communicatiestrategieën omtrent seksualiteit en omtrent intimiteit.

Supporting communication in couples about sexuality and intimacy after prostate cancer treatment Many couples have trouble communicating about the sexual and intimate consequences of prostate cancer treatment. There is nevertheless a distinct lack of literature describing effective interventions or ways of supporting couples experiencing these difficulties. This research tried to formulate an answer to this problem. We used a qualitative research design. Six semi-structured interviews took place. Three were individual interviews with patients and three were couple interviews with patients and their partners. All participating patients were diagnosed with prostate cancer and treated. The data was analysed thematically and using the Nvivo 12 program. The results showed that prostate cancer treatment influences the sexuality of both patients and partners. Some couples exhibited communication problems, especially in communication strategies. Furthermore, it appeared that couples where erection and penetration are no longer possible, can still sexually gratify each other by reshaping their sexual relationship, using constructive communication. Patients who exhibit destructive communication experience negative effects of the sexual consequences of prostate cancer treatment on their self-image. Most participants indicated that there is a taboo in communication about sexuality with others, such as friends and peers. Lastly the support needs of patients and partners differed between couples. We conclude that patients and their partners may experience different relational, intimate and sexual needs that require tailored attention and support. The taboo surrounding the sexual consequences of prostate cancer treatment can complicate support for couples. Furthermore, the communication strategy can influence the sexual relationship after prostate cancer treatment. For that reason, it is important to map out and address the couple's communication strategies. Hereby most couples make no distinction between communication strategies about sexuality and about intimacy.