Opleiding Seksueel Geweld voor zorgverleners in Belgische ziekenhuizen

Het belang van een opleiding seksueel geweld

Seksueel geweld is een volksgezondheidprobleem op wereldschaal. Zo stelt de WHO in haar rapport van 2018 dat 20% van vrouwen en meisjes uit de WHO Europese regio seksueel geweld door (ex-) partners meemaakt en 8% door niet-partners. De prevalentie van seksueel geweld op mannen in Europa wordt tussen 10,1%-55,8% geschat (Krahé et al 2015). Een recente Belgische prevalentiestudie toont dat 78% van vrouwen en 41% van mannen ooit hands-off seksueel geweld meemaakten. Voor hands-on seksueel geweld zoals (poging tot) verkrachting is dit respectievelijk 48 en 19% (Schapansky,  2020).

In navolging van de ratificatie door België van het Verdrag van Istanbul bestaan er sinds 2017 in België 3 Zorgcentra na Seksueel Geweld (Gent, Brussel, Luik) en in de loop van 2021/22 worden nog 6 zorgcentra geopend. Deze gespecialiseerde opvangmogelijkheid verandert het Belgische zorgaanbod voor slachtoffers van seksueel geweld drastisch en heeft effect op de zorgtaken en zorgpaden in de ziekenhuizen die geen Zorgcentrum huisvesten. Voor wat slachtoffers van acuut seksueel geweld betreft, wordt vandaag een doorverwijzing naar de Zorgcentra na Seksueel Geweld gezien als de meest efficiënte aanpak en het beste voor de patiënt om alle nodige holistische zorg (forensisch, medisch, psychosociaal, politioneel en juridisch) op 1 plaats te verkrijgen.

Zoals vooropgesteld in het Nationaal Actie Plan ter bestrijding van alle vormen van gendergerelateerd geweld, wenst de Belgische overheid verder te investeren in de competenties van ziekenhuispersoneel om hun zorg aan slachtoffers van seksueel geweld te verbeteren. Het is evident dat deze aanpak in overeenstemming dient te zijn met internationale richtlijnen (WHO, CDC, …) en vorming is hiervoor aangewezen.

In opdracht van de FOD Volksgezondheid organiseert de International Centre for Reproductive Health (ICRH) – Universiteit Gent een online opleiding rond seksueel geweld voor zorgverleners in ziekenhuizen zoals verpleegkundigen, vroedvrouwen, artsen, psychologen en sociaal werkers actief op sleuteldiensten als spoed, gynaecologie, urologie, gastrologie, pediatrie, geriatrie, sociale dienst en psychiatrie. De opleiding heeft als doel een bijdrage te leveren aan de verbetering van de identificatie, de behandeling en de doorverwijzing van slachtoffers van seksueel geweld.

 

Inhoud van de opleiding

De opleiding seksueel geweld voor zorgverleners in Belgische ziekenhuizen is opgebouwd uit drie modules:

 

• Module 1: Wat is seksueel geweld?

o.a. definities, prevalentie, signalen, symptomen, gevolgen, mythes en feiten voor vrouwen, mannen en trans personen van jong tot oud en met verschillende vormen van kwetsbaarheid.

• Module 2: Holistische zorg aan slachtoffers van seksueel geweld (acuut en niet-acuut)

o.a. principes van holistische zorg, model van de Zorgcentra na Seksueel Geweld; zorg voor slachtoffers van niet-acuut seksueel geweld inclusief het gebruik van de Checklist voor optimale zorg aan slachtoffers van seksueel geweld in Belgische ziekenhuizen, verwijsmogelijkheden voor acuut en niet-acuut seksueel geweld.

• Module 3: Casusbespreking (optioneel)

Casusbespreking van zowel slachtoffers van acuut en niet acuut seksueel geweld.

De eerste twee modules van de opleiding zijn als een online leerpad ontwikkeld en worden aangeboden op de digitale leeromgeving van de Universiteit Gent (Ufora). Deze modules zijn zelfstandig en op eigen tempo te volgen op momenten die best voor u passen. U heeft ongeveer 2 tot 3u tijd nodig per module.

Module 3 wordt als online live webinar aangeboden. Deze zal georganiseerd worden in samenwerking met de Zorgcentra na Seksueel Geweld van Gent en Brussel. Deze is optioneel te volgen en duurt 2 uur. Er zijn slechts een beperkt aantal plaatsen beschikbaar, zich snel inschrijven is dus de boodschap! Zorgverleners werkende in de huidige of toekomstige zorgcentra zullen niet kunnen deelnemen aan de casusbesprekingen.

Participanten dienen de twee eerste modules te hebben doorlopen, alvorens zich te kunnen inschrijven voor Module 3.

Hoe deelnemen?

Hoewel de opleiding slechts vanaf 1 september van start gaat, is het reeds mogelijk om een account aan te maken op Ufora (https://elosp.ugent.be/welcome/register). In bijlage vindt u het stappenplan (Stappenplan Ufora.pdf) terug om u te registreren op Ufora en u in te schrijven voor de cursus “Online opleiding rond seksueel geweld voor zorgverleners binnen ziekenhuizen”. Nadat u geregistreerd bent, zal u slechts toegang krijgen tot de inhoud van de opleiding eens u een korte vragenlijst heeft ingevuld. Deze zal eveneens vanaf 1 september beschikbaar zijn op Ufora.

Verdere vragen?

Voor verdere vragen of technische problemen, kan u contact opnemen met Lisa Fomenko (Elizaveta.Fomenko@UGent.be) of met Laura Keunebrock (Laura.Keunebrock@UGent.be).

Stappenplan UFORA Feuille de route UFORA